Lomber intervertebral diskler; omurga kemikleri arasında yer alan, omurga hareketlerini ve omurga esnekliğini sağlayan, kemikleri birbirine bağlayan, travmaya karşı koruyucu fonksiyonları olan ve yükün omurgaya dengeli bir şekilde dağıtımını sağlayan yapılardır.
Intervertebral diskler 2 tabakadan oluşur. İç kısımda “nükleus pulposus”, dış kısımda ise “annulus fibrosus” yer almaktadır. Çeşitli sebeplerle dış sert tabakanın yapısında bozulmalar meydana gelmesi, bunun neticesinde nükleus pulposusun dışarı çıkarak omuriliği ve/veya omurilikten çıkan sinir köklerini sıkıştırması durumuna lomber disk hernisi (bel fıtığı) denilmektedir. Lomber disk hernisi, bel ve bacak ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir.
Lomber disk hernisi semptomları aşağıda belirtilmiştir. Hastada bu semptomların sadece birisi bulunabileceği gibi, birkaçı yada hepsi de bulunabilir.
- Bacak ağrısı (siyatik veya radikülopati olarak da adlandırılır)
- Bel ağrısı
- Bacakta uyuşma ve karıncalanma
- Bacakta veya ayakta kuvvetsizlik
Lomber disk hernisi tanısı için eksiksiz bir fiziki/nörolojik muayene ve hasta öyküsü değerlendirmesinin yanı sıra direk grafi (Röntgen), MR ve BT gibi görüntülemeler yapılabilmektedir. Bazı durumlarda, sinir fonksiyonunun değerlendirilmesi amacıyla elektromiyografi (EMG) adı verilen bir test yapılmaktadır.
Hastaların büyük kısmı cerrahiye gerek kalmadan konservatif tedavi ile iyileşmektedir. Bu tedaviler arasında istirahat, anti-inflamatuarlar ilaçlar, kortikosteroidler, epidural enjeksiyonlar ve fizik tedavi bulunmaktadır. Bu tedavilere yanıt alınamaması, semptomların kötüleşmesi veya kuvvet kaybının meydana gelmesi halinde ameliyat gerekebilmektedir. Ameliyatın amacı; fıtıklaşmış diskin çıkarılarak omurilik ve sinir kökü üzerindeki baskının ortadan kaldırılmasıdır.
Lomber mikrodiskektomi, bel fıtığına yönelik uygulanan en yaygın cerrahi prosedürdür. Bu prosedürde, etkilenen bölgeye küçük bir kesi yapılarak diskin sinir üzerinde baskı oluşturan fıtıklaşmış kısmı çıkartılmaktadır. Bununla birlikte uygun vakalarda endoskopik lomber disk cerrahisi (tam kapalı) uygulanabilmektedir.